آموزشی

رابطه سیاست و اقتصاد! 

درعصر روشنگری در سال هایی که اهالی آمریکای شمالی استقلال شان را پایه گذاشتند و چند سال بعد از آن، زمانی که مستعمرات اسپانیا و پرتغال هر کدام به ملت هایی مستقل تبدیل شدند، حس کلی در قلمرو تمدن غرب احساس خوش بینی بود.

در آن زمان همه فیلسوفان و سخنوران بر این باور بودند که بشر در آغاز عصر جدیدی از رونق و پیشرفت و آزادی قدم برمی دارد. آن روزها مردم انتظار داشتند که نهادهای سیاسی جدید – حکومت های برآمده از قانون اساسی در ملت های آزاد اروپا و آمریکا – روش پرمنفعتی خواهند داشت و آزادی اقتصادی به طور مستمر شرایط زندگی مادی بشر را ارتقا می بخشد.

حالا همه به خوبی می دانیم که برخی از این انتظارات خیلی خوشبینانه بوده اند. بی شک صحت دارد که ما در قرن نوزدهم و بیستم شاهد بهبودی بی سابقه در شرایط اقتصادی بوده ایم که به بخش خیلی بزرگ تری از جمعیت اجازه داد با استانداردهای زندگی خیلی بالاتری روزگار بگذرانند، اما همچنین می دانیم که بسیاری از امیدهای فیلسوفان قرن نوزده هم به سختی درهم کوبیده شد – امید اینکه دیگر جنگی نباشد و انقلاب ها دیگر غیرضروری شوند. چنین انتظاراتی رنگ واقعیت به خود نگرفت.

در سال های قرن نوزدهم دوره ای بود که جنگ ها هم به جهت تعداد و هم به جهت شدت شان، شاهد کاهشی عمده بودند، اما قرن بیستم باز شاهد بازگشت روحیه جنگ آوری بود و می توان خیلی منصفانه گفت که شاید هنوز هم آزمون های دشوار بشریت به پایان نرسیده باشد. نظام قانون اساسی که در انتهای قرن هجده و ابتدای قرن نوزدهم به وجود آمد بشر را ناامید کرده است. بیشتر مردم – و بیشتر نویسندگانی – که با این مساله برخورد کرده اند به نظر بر این باورند که رابطه ای میان ابعاد اقتصادی و سیاسی این مشکل وجود دارد؛ بنابراین معمولا بخش زیادی از بحث شان را به زوال پارلمانتاریسم – حکومت از طریق نمایندگان مردم اختصاص می دهند گویی که این پدیده از شرایط اقتصادی و اندیشه های اقتصادی که رفتار افراد را تعیین می کند به کل مستقل بوده است.

اما چنین استقلالی وجود ندارد. انسان موجودی نیست که طرفی اقتصادی و در عین حال، طرفی سیاسی، داشته باشد که بین آنها هم هیچ ارتباطی وجود نداشته باشد. در واقع، آنچه که زوال آزادی نامیده می شود، زوال حکومت قانون اساسی و نهادهای نمایندگی مردم، پیامد تغییر عمده در اندیشه های اقتصادی و سیاسی است. رویدادهای سیاسی پیامدهای اجتناب ناپذیر تغییر در سیاست های اقتصادی هستند.

اندیشه هایی که دولتمردان، فیلسوفان و حقوقدانان قرن هجده و اوایل قرن نوزده را برآن داشت که پایه های نظام سیاسی جدید را بنیان بگذارند، با این فرض شروع شده بود که در میان یک ملت همه شهروندان هدف نهایی یکسانی دارند. این هدف نهایی که همه انسان های شرافتمند باید به آن پایبند باشند، رفاه و آسودگی تمامی ملت است و همچنین رفاه سایر ملت ها – این اندیشه در میان رهبران سیاسی کاملا جا بیفتد که یک ملت آزاد هرگز علاقه ای به فتوحات ندارد. آنها تنازعات حزبی را کاملا طبیعی می دانستند، زیرا که بسیار عادی است که درباره بهترین شیوه سامان دادن امور حکومت نظرات گوناگونی وجود داشته باشد.

کسانی که نظرشان درباره راه حل یک مشکل یکسان بودند با یکدیگر همکاری می کردند و این همکاری حزب نامیده می شد، اما ساختار حزب دائمی نبود و به جایگاه افراد در ساختار اجتماعی وابستگی نداشت. اگر افراد درمی یافتند که جایگاه ابتدایی شان بر فروض نادرست یا اندیشه های غلط استوار بوده است، این ساختار می توانست تغییر کند. از این رهگذر، بسیاری مباحثات دوران تبلیغات انتخاباتی یا رایزنی هایی که در نهادهای قانون گذاری صورت می گرفت را یک عامل سیاسی بسیار مهم می دانستند. سخنرانی اعضای یک نهاد قانونگذار تنها بیانیه های یک حزب سیاسی خاص قلمداد نمی شد. این سخنرانی ها را تلاشی می دانستند که گوینده از طریق آن می کوشد اعضای گروه های رقیب را مجاب کند که اندیشه های او نسبت به سایرین به حال منافع همگانی مفیدتر است.

سخنرانی های سیاسی، سرمقالات روزنامه ها و کتاب ها و مقالات مختلفی نوشته می شدند تا دیگران نظر خاصی را بپذیرند. دلیلی نبود که کسی اعتقاد نداشته باشد با اندیشه های معقول می توان دیدگاه اکثریت را در صورتی که مطابق با واقعیت نباشد تغییر داد. اوایل قرن نوزده از چنین زاویه دیدی بود که مواد قانون اساسی در نهادهای قانونگذار نوشته می شد.

تمام اینها به معنای آن بود که دولت در شرایط اقتصادی بازار دخالت نخواهد کرد. به آن معنا بود که شهروندان تنها یک هدف سیاسی داشتند: رفاه تمام کشور و همه اهالی ملت. مداخله گرایی دولتی دقیقا جایگزین همین فلسفه اقتصادی و اجتماعی می شود. مداخله گرایی به کل فلسفه جدیدی را مطرح می کند که تفاوت اساسی با روح آن تلاش ها دارد.

لودویگ مایزس

مترجم: مجید بی‌باک

آموزشی

تعریف سیاست

"علم سیاست عبارت است از تدبیر امور کشور به گونه ای که امور زندگی ملت به صلاح آید. هدف باید معلوم گردد. ارزشها و ضد ارزشها معلوم شود. موضوع سیاست عبارتی پهناور است که در موضوعهای مختلف می تواند به کار رود اما تعریف علم سیاست به اداره کشور بر میگردد."

تعریف لغت سیاست

(در ریشهٔ عربی) «رام کردن اسب»

(در لغت) «خط مشی» یا «خط سیر و راهی که انسان پیش رو دارد».

(در انگلیسی:

politics) برنامه، شیوهٔ عمل، اصول و قواعدی اساسی، اصول راهنما و...

(در اصطلاح عام) روند و انجام تصمیم گیری ها برای هر گونه گروه است؛ از قبیل حکومت ها و کشورها، نهادهای سازمانی، دانشگاهی، دینی و دیگر نهادها

(در اصطلاح خاص)روند و انجام تصمیم گیری ها برای حکومت ها و کشورها

(در علوم سیاسی) دارای معانی دیگری نیز هست.

تعریف علم سیاست

علم سیاست عبارت است از تدبیر امور کشور به گونه ای که امور زندگی ملت به صلاح آید. هدف باید معلوم گردد. ارزشها و ضد ارزشها معلوم شود. موضوع سیاست عبارتی پهناور است که در موضوعهای مختلف می تواند به کار رود اما تعریف علم سیاست به اداره کشور بر میگردد. اولویت دادن پروژههای صنعتی، فرهنگی، اقتصادی و دیگر پروژهها بی صورتی که کل مردم در جامعه از آن بهره گیرند چه کوتاه مدت و چه دراز مدت. در سیستمهای حکومتی مختلف میزان رشوه خواری کارکنان دولت میتواند در نابودسازی سیاستهای اصلی نقش بسزایی داشته باشد. بسیاری از فیلسوفان و سیاستمداران باور دارند که سیاست باید از دین و رشوه جدا باشد تا به صورت درستی برای مملکت ثمر دهد.

ویژگی های فن سیاست

مبارزه ای برای کسب، حفظ، افزایش یا نمایش قدرت

ـ تعریف کامل فنّ سیاست

رهبری صلح آمیز یا غیر صلح آمیز روابط میان افراد گروه ها و احزاب (نیروهای اجتماعی) و کارهای حکومتی در داخل یک کشور، و روابط میان یک دولت با دولت های دیگر در عرصه جهانی است. سیاست یک فرد، یک گروه، یک حزب، یک حکومت و سیاست خارجی دولت ها (سیاست بین المللی) در این تعریف از هم جدا شده اند. سیاست برآیند منافع نیروهای اجتماعی نامبرده است.

ـ تعریف مختصر فنّ سیاست

در دانش و فنّ مدیریت دولتی

الف) سیاست: «برنامه و یا دستورالعملِ در حال اجرا و یا تجویز شده از سوی مراجع صاحب صلاحیت»

ب) سیاست گذاری: «فرایند تعامل گروه ها و مراجع ذی صلاح و ذی نفع در تصمیم گیری برای مواجهه با مسائلی است که دامنهٔ اثر مستقیم یا غیرمستقیم بالایی برای این گروه ها و مراجع دارد.»

باید های سیاست

آنچه سیاست گذاری باید تامین کند:

پایداری

آینده نگری

هدف داری

عمومیت

گستردگی

نمایان گری

انواع

سیاست های عمومی:

«اصولی هستند که به وسیلهٔ مراجع ذی صلاح در کشور وضع شده اند و به عنوان یک الگو و راهنما، اقدامات و فعالیت های لازم در جامعه را راهبری می کنند».

سیاست های کلان:

سیاست های عمومی که یکی از دو مورد زیر را داشته باشد

۱) از نظر موضوعی بسیار فراگیر، فرابخشی یا حساس بوده و به تعبیری تفسیری نزدیک از قوانین اصلی کشور به حساب آیند (مانند سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی)

۲) جنبهٔ تعیین کنندهٔ بالایی برای سایر سیاست های عمومی داشته و نقش راهنمای جدی ای برای آن ها داشته باشند،

۳) موضوعاتی باشند که تغییر موضع و یا رویکرد حساب شده ای نسبت به آن ها در سطح مدیریت کشور مدنظر قرار گرفته است،

۴) برای اهداف راهبردی مشخصی مانند اهدافی در سطح چشم انداز و در چارچوب چنین طرح های کلان و جدیدی نیازمند بازنگری، بازآرایی و یا تصریحات مشخص و تکلیفی خاصی باشند.

ـ بایدهای سیاست کلان

علاوه بر بایدهای سیاست ها، سیاست کلان باید:

الف) دارا بودن هدف های کلی و فراگیر

ب) تعیین کنندهٔ حد و مرز سیاست های عمومی

ج) تعیین کنندهٔ اولویت زمانی سیاست های عمومی

د) تعیین کنندهٔ میزان ریسک پذیری و دامنهٔ مداخلات قابل اتکا در سیاست های عمومی

و) تعیین کنندهٔ میزان عمق و گسترهٔ مطلوبِ سیاست های عمومی

هـ) تعیین کنندهٔ جهشی یا تعادلی بودن سیاست های عمومی

ی) تعیین کنندهٔ پیش فرض ها، بنیادهای نظری و شیوه ها و ابزارهای مورد نیازِ سیاست های عمومی

تعاریف افراد از فنّ سیاست

دانشمندان غربی

هنر استفاده از قدرت یا امکاناتو به طوری که بلند پروازیهای سیاست مدار باید با قدرتش متناسب باشد. وگرنه هرگز به هدفش نمی رسد. (نولی) حکومت کردن بر انسانها (کایتا نوموسکا و آستین رانی) مبارزه برای قدرت و نفوذ و اعمال آن در جامعه همه آن فعالیت های که مستقیم یا غیر مستقیم با کسب قدرت دولت، تحکیم قدرت دولت، و استفاده ار قدرت دولت همراه است (نولی) توزیع آمرانه ارزشها(ریستون)

دانشمندان اسلامی

سید جعفر کاشف الغطاً در پاسخ به این پرسش که چرا در سیاست دخالت می کند، به این مضمون پاسخ داد:

دخالت در سیاست اگر به معنای نصیحت و ارشاد و نهی از فساد و نصیحت کردن حاکمان بلکه عامه مردم و بر حذر داشتن از واقع شدن در دام های استعمار و نهادن بندها و زنجیرها بر شهر ها و مردم باشد، اگر سیاست دین امور باشد پس من (و به خدا پناه می برم از گفتن من مگر دراین مقام) آری من تا سر در سیاست غرق هستم و آن از و ظایف من است و خود را در بر آن مسول می بینم.

از امیر آبادی در کتاب السیاسته به مباحث پیرامون سیاست مدنی و کشور داری می پردازد و در رسالهٔ فی اثبات النبوت فلسفه بعثت پیامبران را می گوید. او:

ـ هدف نهایی یک جامعه مدنی و سیاسی را رسیدن به سعادت می داند

ـ برای وحی و نبوت بعد سیاسی قایل است

ـ قانون و سیاست را دو ستون اصلی جامعه متمدن می داند

ـ پیامبر را تنها کسی می داند که می تواند قانون گذار و سیاست مدار جامعه باشد.

ـ در رسالهٔ فی اثبات النبوت می گوید:

پیامبر ان با سیاست و فن مدیریت و مردمداری که داشته اند، امور مادی مردم را سامان دادند و به یاری مکتب فلسفی الهی زندگی معنو ی را برای مردم کمال بخشیدند.

۱) ابو نصر فارابی: ابونصر فارابی از فلاسفه مشهور اسلامی الگوی اندیشه و نظام سیاسی را مدینه فاضله بر اساس بنیاد های فلسفی و سیاست را حاصیل خدمات حاکم به مردم به منظور رسیدن به سعادت می داند «از دید فارابی حکومت خوب حکومتی است که بتواند افعال، سنن و ملکات اداری را که درپر تو آن ها می توان به سعادت حقیقی رسید در مردم جای گزین کند و حکومتی که سعادت پنداری ایجاد می کند ریاست جاهلی یا حکو مت جاهلیت است».

۲) ابوحامد غزالی :غزالی ازمتفکران معروف و بر جسته اسلامی است. غزالی در کتاب احیاً العلوم، دین را کاملاً سیاسی می داند.از نظر غزالی زندگی اجتماعی انسان به چهار صنعت کشاورزی، پارچه بافی بنای و سیاست وابسته است که مهمترین این صنایع و فنون سیاست است.از دید غزالی تفکیک میان علم دین و سیاست امری نا ممکن است.

دانشمندان غربی

۱) سقراط: سقراط حکومت را در پنچ شکل، حکومت فرمانروای عادل –حکومت سلطان مستبد، حکومت نجبا (اشراف و قشر ممتاز) حکومت اغنیاو حکومت عامه یا ملی و مردمی مطرح می کند. سقراط حکومت عامه را که مستلیزم دخالت افراد نا صالح می باشد رد می کند و حکومت فرمانروای عادل با تقوی و با فرهنگ را ترجیح می دهد.

۲) افلاطون: افلاطون در کتاب جمهوریت و رساله های خود حکومت را از چند زاویه بررسی می کند گرچه نظریات افلاطون را به جهت کثرت و تنوع آن نمی توان به یک جمع بندی مشخص رساند ولی او فصل نوی در اندیشه سیاسی در زمینه های حکومت و جامعه به و جود آورد. عده معتقید اند که حکومت از دید افلاطون به پنچ حکومت فلاسفه، نظامیان، اغنیا عامه مردم و استبدادی تقسیم شده است.افلاطون ضمن ترجیح حکومت فلاسفه می گوید : زمامدار باید فیلسوف باشد و بهترین دولت ها آن است که بهترین مردم حکومت کنند و حکیم حاکم باشد و حاکم حکیم شود. افلاطون در نظریه جدید بعد از کتاب جمهوریت و عدول از آن وظیفه دولت و نظام سیاسی را تعلیم و تربیت مردم دانست. فرمانروایان را به شبان یا چوپان تعبیر کرد.

۳) ارسطو: ارسطو شاگرد افلاطون است و سیاست را مساوی با ایجاد اعتدال می داند. ارسطو مردم را به سه قسمت تقسیم کرده (اغنیا – توده مردم – طبقه متوسط که معتدل ترین مردم هستند) به عقیده ارسطو اساس دولت در طبیعت انسان است و دولت برای تاًمین نیاز های انسان است که اولین نیاز جسمانی است که سبب پیدایش خانواده شد. ارسطو استقلال نهاد خانواده را ضروری می داند. به عقیده وی قانون و عدالت در قالب دولب، مردم را به هم پیوند می دهد.

۴) اکوًیناس: توماس اکویناس پس از گذشت حدود هشت قرن بعد از ارسطو حکومت را به مثابه یک کشتی که ناخدای آن مذهب و روحانیون هستند می داند و می گوید : «حکومت کردن به معنی هدایت کشتی است و ماهیت حکومت را از همین شباهتی که میان دوکلمه هست باید فهمید......و به همین دلیل حکمران های دینوی، پاسدار مقاصد فرعی زندگی فردی و اجتماعی انسان اند»

ماکیاول: او از نوسیندگان معاصر غرب است. اندیشه سیاسی او حذف دین و اخلاق از گردونه سیاست است. وی ضمن انکار قانون الهی کاملاً تفکر عادی سیاسی دارد و هدف زندگی را رفاً و لذایز مادی می داند. ماکیاول اصل را درحکومت قدرت می داند و ابزار لازم قدرت را یاد آور می شود. گرچه معتقید است که معلوم نیست انسان صاحب فضیلت از این ابزار استفاده کند وی حکومت جمهوری را بر حکومت سلطان (سلطنتی) ترجیح می دهد.

۵) ژان برن: نخستین کسی که تعریف علمی از حکومت ارایه می کند. او می گوید اگر در حکومت مردم سهیم باشند، دمکراسی، اگر عده ای حکومت کنند، اشرافی و اگر یک فرد حکومت کند سلطنتی است. ژان برن حاکمی که خدا ترس دور اندیش، دلسوز، عاقل و معتدل و عادل و مقتدر باشد را تا وقتی که با عدالت حکومت می کند را حکومت بر حق می داند. گرچه این حاکمیت را از طریق موروثی و کودتا و یا از راه قانون بدست آورده باشد. بوتراند راسل فیلسوف نامدار فرانسوی می گوید : قدرت را می توان به عنوان پدید آوردن آثار مطلوب تعریف کرد واژه مطلوب به معنی طلب کرده شده و خواسته شده مورد نظر است و نه به معنی دلپسند ویا خوش آیند.

تعریف سیاست بین الملل، سیاست خارجی و روابط بین الملل

در مورد اصطلاحات مزبور تعریفهای گوناگونی وجود دارند، اما در مورد اینکه مناسبترین تعریفها کدامند ویاتمایزات میان آنها کجاقراردارند، توافق اندک است. این فقدان اجماع بی تردید به مسئله طرحهای نظم بخشنده مربوط می شود. چگونگی تعریف این اصطلاحات عمدتاً متأثیر از چیزی است که بررسی کننده درپی آن است وآنچه که وی مورد بررسی قرار می دهد تا اندازه زیاد نیز تابع برداشت، مدل یا نظریه ویژه اوست.

اکثر مطالعات به عمل آمده در زمینه (سیاست جهان) یا (سیاست بین الملل) در واقع مطالعه سیاست خارجی بوده و هسته اصلی این مطالعات به توضح منافع، اقدامات و عناصر قدرت دولتهای بزرگ پرداخته است. ازکجا، اگرچنین جایی وجود داشته باشد، سیاست خارجی به سیاست بین الملل مبدل می شود؟

تمایز میان اصطلاحات مزبور ممکن است بیش از اینکه واقعی باشد درسطح دانشگاهی مطرح گردد، اما این تمایز به طورکلی به تفاوت میان هدفها و اقدامات (تصمیمات وخط مشی های) یک دولت یا دولتها، واکنشهای متقابل میان دو یا چند دولت ارتباط پیدا می کند. دانش پژوهی که در تحلیل خود به اقدامات یک دولت در قبال محیط خارج و شرایط معمولاً داخلی موثر در تعیین اقدامات مزبور می پردازد اساساً به سیاست خارجی توجه دارد. اما شخصی که آن اقدامات را فقط به منزله جنبه ای از الگوی اقدامات یک دولت و دواکنشها یا پاسخهای دیگران می پندارد، به سیاست بین الملل یا روندهای کنش متقابل دو یا چند دولت مینگرد. تمایز مزبور در نمودار زیر نشان داده می شود.

در این منوگراف، بسته به مسئله مورد تحلیل هر دو دید به کار خواهد رفت. بحث در مورد هدفهای دولت، متغیر های موثر در گزینش آنها، رابطه بسیار نزدیک با مطالعه سیاست خارجی دارند. در حالیکه بررسی سیستم های بین المللی، بازدارندگی و رفتار در وضعیت برخورد، به مفهوم کنش متقابل دولت ها نزدیکتر می شود.

اصطلاح روابط بین الملل به صورت متمایز از سیاست بین الملل و سیاست خارجی، می تواند به همه شکلهای دولتی و غیر دولتی کنش متقا بل اعضای جوامع مختلف ا طلاق می شود.

مطالعه روابط بین الملل دربرگیرنده تحلیل سیاستهای خارجی یا روند های سیاسی میان ملتها نیز هست، هر چند به علت توجه به همه جنبه های روابط میان جوامع مختلف، مطالعه مربوط به اتحادیه های بین المللی کارگری، صلیب سرخ بین المللی، جهانگردی، تجارت بین الملل، حمل و نقل، ارتباطات و گسترش اخلاق و ارزشهای بین المللی را هم شامل می گردد. دانش پژوهان سیاست بین المللی توجهی به این روابط یا پدیده ها ندارند. مگر آنجائکه با هدفهای رسمی حکومت ارتباط پیدا می کنند یا توسط حکومت ها به عنوان وسایل کمک به حصول هدفهای نظامی یا سیاسی به کار گر فته شوند. یک مسا بقه بین المللی فوتبال رابطه ای بین المللی یا فرا ملی است. کنگره جهانی انجمن بین المللی علوم سیاسی نیز چنین است، اما دانش پژوهان سیاست بین الملل تنها زمانی به این وقایع توجه می کند که اثری مستقیم مقولی بر روابط بین الدولی داشته باشند. حد فاصل این دو هرگز به طورکامل روشن نیست. «دیپلماسی پینگ پنگ» بدا ن سبب جلب توجه کرد که وسیله جدیدی برای برقراری پیوند های دیپلماتیک مهمتر میان چین و ایالات متحده شمرده می شد. در حالیکه یک مسابقه معمولی پینگ پنگ میان استرالیا و زلاند نو ارزش اشاره هم ندارد. همچنین دانش پژوه روابط بین الملل به همه جنبه های تجارت بین الملل توجه، دارد در حالکه در سیاست بین الملل، به تجارت بین الملل تنها تا آنجا توجه می شود که حکومت ها تحدید و تشویقها یا مجازتهای ا قتصادی را برای مقاصد سیاسی به کار می گیرند ! مثلاٌ هنگامی که قول می دهند در مقابل حق ایجا د یک پایگا ه نظامی در کشور های دیگر، تعرفه های گمرکی را برای آن کشور پایین آورند.

برخی گرایشها در مطالعه سیاست روابط بین الملل

هیچ ناظری در رشته ای این چنین مشحون از پیچیدگی ها، مسائل اخلاقی و نتایج تاریخی نمی تواند در تحلیل خود گرایش معینی را منعکس نکند. حتی عینی ترین دانش پوژه تا حدی زندانی تجارب خویش، ارزشهای حاکم بر جامعه او افسانه ها، سنتها و قالبهای ذهنی است که ملت و محیطش را فرا گرفته اند. تحلیلی کلی که یک نویسنده هندی یا مصری از سیاست بین الملل ارائه می دهد، حتی اگر طرح نظم بخشنده یا مبنای ارجاع مشابهی را به کار گرفته باشند، احتمالاً بسیار متفاوت از آن تحلیلی خواهد بود که در فصلهای، ارائه می گردد. نمی توان از برخی سوء تعبیرها ناشی از دیدهای فرهنگی مختلف اجتناب ورزید. به هر حال، انواع دیگری از گرایشها نیز در رشته مزبور متداول هستند و دانش پژوه باید از آنها آگاه باشد.

نخست، بسیاری از تحلیلهای متداول سیاست خارجی وسیاست بین الملل منعکس کننده توجه بیش از اندازه به مسائل اساساً ملی هستند. این امر بیش از آنکه مربوط به نویسندگانی باشد که با ایجاد قضاوتهای ارزشی حقانیت دیگر کشورها رانشان می دهند، ناشی از این گرایش است که مسا ئل و اختلافات مربوط به کشورشان را به عنوان مهمترین مسائل و اختلافات مطرح در جهان تلقی می کنند. نمی توان منکر اهمیت رقابت پس ازجنگ شوروی وآمریکا شد، اما در بسیاری از کتابهای آمریکایی این گرایش وجود دارد که تقریباًّ همه مسائل سیاسی بین المللی در چارچوب رقابت مزبور نگریسته شوند در چینن صورتی، سیاست بین الملل تقریباً مترادف با جنگ سرد می گردد، و راه حلها از طریق بازدارندگی هسته ای کارآمد، انسجام ناتو و برنامه های موثرکمک خارجی، مشخص می شوند. بر این پایه همواره به نظر می رسدکه تهدیدها ازدولتهای کمونیستی ناشی می شوند و همه اقدامات غرب پاسخی به آن تهدیدها تلقی می گردند. با استفاده از مفاهیمی مانند هدفها، توانایی ها، تهدیدها، تنبیهات و پاداشها که تمامی دولتها دارند، یا به کار میگرند، می توان از قسمت اعظم لفاظی های گمراه کننده جنگ سرد مانند (امپریالیسم کمونیستی)، جهان آزاد و تجاوز اجتناب ورزند. لفاظی هایی که تنها می توانند مانع درک فنون دولتمداری رایج میان دولتها، صرف نظر از تعلقات ایدئولوژیکی شان شوند. می توان بستگی شدید به ارزشهای رادیکال، لیبرال یا محافظه کارانه داشت و در عین حال پذیرفت که تهدیدهای هسته ای از جانب واشنگتن یا لندن به همان اندازه خطرناک اند که از جانب پکن یا مسکو. همچنین تنها به این خاطر که کشورهای غربی در مورد ارائه تحلیل منطقاً متعادلی از وضعیت سیاست خارجی در مقایسه با کشورهای کمونیستی دقت بیشتری نشان می دهند، نمی توان گفت برنامه های اطلاعاتی آنها جنبه تبلیغاتی کمتری دارند.

دومین گرایش غالب، از توجه عموم به امور غیر عادی، چشمگیر و همراه با خشونت ناشی می شود. کسی که مرتب روزنامه میخواند می تواند تحریف بسیار زیاد واقعیت را از جهت خشونت و بر انگیختن احساسات مشاهده کند. رسانه های خبری توجه ما را به بحرانهای بزرگ بین المللی معطوف می دارند، در حالکه معمولاً از اشاره به روابط مسالمت آمیز میان دولتها خوداری می کنند. در واقع، اکثر مراودات میان دولتها مسالمت آمیز، آرام پایدار و قابل پیش بینی بوده و با رعایت دقت الزامات مبتنی معاهده جریان پیدا می کنند این مراودات خبر ساز نیستند. یک شهروند متوسط آمریکای شمالی نقطه نظرهای فراوانی در مورد بحران خاور میانه، کوبایاآسیای جنوب شرقی دارد، گرچه سطح دانش او ازاین مسائل مهم غالباً به طوری حیرت انگیزی پایین است. اما زمانی که در باره ماهیت روابط بین دولتهای اسکاندیناوی یا شکلهای همکاری میان دولتهای آمریکای لاتین واقع درحوزه سلسله جبال آند چیزی می دانند، چه تعدادند؟ تأکید بلاانقطاع بر خشونت واختلاف طبعأ به دیدگاهایی منجر می شود که (سیاست قدرت) و جنگ سرد رابه عنوان هنجارهای رفتار میان دولتها می پذیرند، در حالی که آنها واقعأ استیثناء هستند

مفهوم سیاست

سیاست چیست؟:

واژه سیاست ریشه در زبان عربی دارد و از ساس، سیوس اخذ شده است. کلمه سیاست در زبان عربی به معنای مختلیفی به کار رفته است. به عنوان نمونه:

۱) سست الرعیته سیاسته یعنی رعیت را سیاست کردم سیاست کردنی این جمله و قتی به کار می رود که رعیت را به کاری امر و یا نهی کرده باشند.

۲) سوس فلان امورالناس : صیر ملکا و ملک علیهم. یعنی فلانی امور مردم را سیاست کرد یعنی مالک و صاحب اختیار مردم شد و مقدرات آن ها را بدست گرفت.

۳) و ساس السلطان و الوالی الر عیته. یعنی : سلطان و والی رعیت را سیاست نمود یعنی کارهای رعیت را سر پرستی و تدبیر نمود. هم چنین در فرهنگ فارسی کلمه سیاست به معنی حکم راندن بر رعیت و اداره کردن امور مملکت، حکومت کردن، ریاست کردن، حکومت، ریاست حکمداری عدالت و داوری نیز آ مده است.

از طرف دیکردانشواژه سیاست را بطور مفصل در فرهنگ و بنش عهد باستانی و سیر تحول آن را در مسیر های تاریخی نیز باید جستجو نمود.تفکر سیاسی در عهد باستان و در غرب از یونان آغاز شد اما علم سیاست به عنوان یک رشته آموزشی عالی تا حدی نو است و طی صد سال گذشته رشد یافته است پیش از آن بررسی و توجه پی گرانه سیاست در انحصار شهر یاران، سیاست مدارن، فیلسوفان و حقوق دانان بود.مردم در امور عمومی نقش نداشتند و به سیاست و نظریه پردازی سیاست (سیاسی) هم چندان نمی پرداختند.

با پیدایش دموکراسی نو و ناسیو نالیسم، انحصار علم سیاست به پایان رسید و سیاست کاری همگانی شد. گسترش آموزش و پرورش به رشد فزاینده آگاهی سیاسی توده های مردم انجامید واز این راه مردم روز به روز بیشتر درجریانهای سیاسی شرکت کردند. دیگر هیچ سیاست مدار یا متفکری نمی توانست بی تو جه به مردم باشد.افکار عمومی اهمیت زیادی یافت و بنا بر این نه تنها حکومت ها بلکه گروه های سازمان یافته و احزاب سیاسی کوشش های زیادی کردند تا بر آن تاً ثیر گزارند.اجتماعات و تظاهرات گسترده مشخصه جریان های سیاسی شد. تشکیلات حزبی رو به کمال گذاشت تا در انتخابات ادواری مبارزه را تا پیروزی پیش ببرد و در دوره میان انتخابات برای حزب هوادارن بیشتر تبلیغات گسترده را امکان پذیر گرداند. تنها از این راه احزاب سیاسی تو انسته اند به قدرت سیاسی دست یابند بر نامه های خود را عملی کند و امکان دمکراتیک شدن فزاینده سیاست عملی را فراهم آورند. این و ضعیت را نظریه سیاسی نمی تواند نا دیده بگیرد بنا بر این امروز گفته می شود که هم اقتدار سیاسی به مردم تعلق دارد و قدرت سیاسی هم باید در راستای منافع توده ها عمل کنند. نظریه سیاسی اینک در واقع به سنجش و ارزیابی نهادهای گوناگون سیاسی می پر دازد تا در یابد آ یا این نهادها قادرند منافع مردم را تاًمین کنند یا نه.

امروز پرداختن به نظریه سیاسی دیگر کاری برای اوقات فراغت عده فارغ از غم نان نیست بلکه کار همه کسانی است که به آن علاقه دارند و می خواهند به نظریه پردازی سیاسی بپردازند تاجریانهای سیاسی را تبیین کنند. شس اما در برسی های سیاست ها و در مطالعه علم سیاست دشواری بزرگی و جود دارد. همانطوریکه یلینک به روشنی گفته است هیچ علمی به اندازه علم سیاست نیازمند دانشواژه های دقیق نیست دانشوا ژه های این علم معانی دقیق ندارد و اهمیت زبان شناختی کار برد عمومی و مفهوم علمی این دانشواژه ها اغلب فرق دارند سبب سر در گمی می شوند و باعث می گردند علم سیاست دقیق نباشد. در مورد دانشواژه های دیگر علوم اجتماعی نیز این سردرگمی و دقیق نبودن کم و بیش وجود دارد اما علم سیاست به طرز خاص مورد یورش درستگوی های واژه های مبهم قرار گرفته است. کاتلین نظر داده است که در بحثهای سیاسی علم سیاست به ندرت واژه وجود دارد که مبهم نباشد. علم سیاست تا حد این نقص را از ادبیات با سابقه کهن خود به ارث برده است اما بیشتر مربوط به آن است که علم مورد بررسی ما علمی زنده و در حال رشد است. دانشواژه های علم سیاست به دلیل رواج عمومی و عامیانه ً که دارند پا کیزگی خود را از دست می دهند و دست خوش ابهامات گوناگون می شوند. برخی از سیاست مداران و حقوق دانان که نتاًیج کار برد نادرست دانشواژه های گوناگون علم سیاست برای شان اهمیت ندارد آنها را در سخنان و نوشته های خود به کار می برند. و موجب ابهام در تفاهم می شوند. این گونه افراد در واقع در کار بر درست و دقیق دانشواژه های سیاسی توجه ندارند. بلکه آنها را برای ایجاد تاًثیر یا تاثیر گذاری به می برند از سوی دیگر اندیشه های نو و نظر یه ناشنیده گسترش می یابند، در نتیجه واژه های جدید ی رواج می پذیرند و گاه واژه های قدیمی در معانی جدیدی به کارمیروند. چنین وضع شاید برای علم که در حال رشد است گریز ناپذیر باشد. و ما تفکر روشن و تفاهم را مختل می کند.

سیاست شناسان از این دقیق نبودن دانشواژه ها آگاه اند و گاه کوششهای به عمل می آید تا دانشواژه ها به درستی باز شناخته و به کار برده شوند. اما راه دراز در پیش است تا علم سیاست سر انجام دارنده معانی دقیقی برای دانشواژه های خود باشد.سردرگمی و نبود توافق درمورد کاربرد دانشواژه های سیاسی حتی نام علم سیاست را هم در بر می گیرد. برخی از متفکران و پژوهشگران علم سیاست را به کارمی برند، اما برخی دیگر هم چنان از کار برد شکل باستان یونانی آن، یعنی سیاست جانبداری می کنند. گروه سوم نام آن را سیاست نظری گذاشته اند و سر انجام گروهی دیگر آن را علمی سیاسی می دانند و نه علم سیاست. پیدا است که این نامگذاری ها روشن نیست به ویژه آنگاه که واژه سیاست یعنی دانشواژه رایج یونانی را به کار ببریم که هم معنی علم سیاست را دارد و هم به خود سیاست نظر دارد یا در بر گرینده سیاست نظری و علمی است.

دانشواژه سیاست (politics) از واژه یونانی پولیس (polis = شهر) بر گرفته شده است. ارسطو گفته است : «انسان به حکم physis موجود است که برای زندگی در polis آفریده شده است» از نظر یونانی ها سیاست دانش مربوط به امور یک شهر بوده اما در یونان شهر و دولت از هم جدای نا پذیر بودند یونانی ها در جاهای زندگی می کردند که ما امروز آنها را «شهر – دولت» می نامیم. هر شهر – دولت یک شهر حومه و ازضی اطراف آن را در بر می گرفت. افزون بر آن واژه پولیس در زبان یونانی تنها در بر گرینده شهرنبود بلکه در معنی «دژ» «دولت» و جامعه هم به کار می رفت.

حمید عنایت در پیشگفتار ترجمه سیاست ارسطو توضیح داده است که: مفهوم شهر با polis یونانی تفاوت آشکار دارد. شهر به معنای جایگاه زیست مردمان را در یونانی asty مینامیدند. polis در آغاز قلعه ای بود که در پای asty ساخته می شد اما مفهوم آن تغیر یافت و به معنی جامعه منظم سیاسی به کار رفت. برخی از محقیقان می گویند که واژه polis در اسناد آتن به خصوص به معنای جامعه سیاسی یک کشوردر ارتباط با کشورهای دیگر و یا به عبارت بهتر به معنای «شخصیت بین الملل» کشور آمده و در برابر آن واژه «دموس» demis ریشه دموکراسی بر مجموعه سازمان داخلی یک شهر اطلاق می شده است.

بنا بر این اگر واژه پولیس را از زبان یونان باستان جدا کنیم واژه شهر – دولت بی معنی خواهد شد. در واقع سیاست در معنی یونانی علم حکومت بر شهر بود.این معنی را سی لی مطرح کرده و سیاست را علم شهر ها نامیده است. اما این معنی را نباید چنین تعبیر کرد که حدود یا جهان بینی متفکران سیاسی یونان باستان محلی یا تنگ بوده است. بر رسی های سیاسی آنها از از بسیاری جهات عمیقتر و گسترده تر از آنها جهان بینی های بود که پس از فروپاشی شهر – دولت های یونان و روم باستان پدیدار شد. مفهوم پذیرفته شده و به کار رفته امروزین سیاست از مفهوم علم سیاست فراتر می رود. امروز واژه سیاست به مسایل جاری حکومت و جامعه که ماهیت اقتصادی و سیاسی در مفهوم علمی دارند اشاره می کند. به گفته رابرت دال «سیاست یکی از حقایق غیر قابل اجتناب زندگی بشر است. انسانها در هر لحظه از زمان به نوعی با مقابل سیاسی درگیر می باشد» «تنها از راه روند سیاسی است که انسان می تواند امید وار باشد زندگی خود را بر پایه خرد و کمال مطلوب ها قرار دهد.»

پریکلس یونانی در یک مرثیه گفته است : «آدمی که به کار سیاست نپردازد شایسته صفت شهروند بی آزار نیست بلکه باید او را شهر وندی بی خاصیت بدانیم.» وقت که گفته می شود کسی به سیاست علاقه دارد مقصود آن است که او به مسایل جاری کشور مانند مسایل صادرات و واردات مسایل مربوط به کار و کارگر روابط قوه مجریه با قوه مقننه فعالیت های احزاب و سازمان های سیاسی و بسیاری دیگر از مسایل و فعالیت های سیاسی – اقتصادی و فرهنگی – اجتماعی توجه دارد. در این معنی سیاست فراتر از یک علم است و سیاست مدار هم کسی است در این گونه مسایل شرکت فعال دارد و تصمیم گیری می کند هر چند که ممکن است درک و شناخت چندان درستی از اصول و بنیاد های علم سیاست نداشته باشد. و آنگهی در حالیکه علم سیاست آگاهی مشترک انسانها در همه جامعه ها است، سیاست کشور ها با هم تفاوت دارد. دانشمندان سیاسی برجسته از سراسر جهان در سپتامبر ۱۹۴۸ در کنفرانس یونسکو، علم سیاست را به جای علوم سیاسی و برای نامیدن این رشته علمی پزیرفته اند.

اما نوسیندگان یا متفکران تاریخ پیشین مانند اررسطو، یلینک، هنری، سجویک، پل ژانت اصطلاح سیاست را بر علم سیاست ترجیح داده اند.اما چنین کاری باعث سردرگمی می شود. علم سیاست نه تنها اصول و بنیاد های گروه ها و نهاد های گوناگونی را هم که در تلاش کسب افزایش یا حفظ قدرت و نفوذ اند مطالعه می کند.

محمد مجید عبدالهی

حکومت وحدت ملی

نقلی از توافق های سیاسی داکتر عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمدزی که به طلوع نیوز رسیده است، نشان می دهد که این دو نامزد، توافق کرده اند که رییس جمهور آینده با آوردن تعدیلاتی در قانون اساسی نظام کنونی را به یک نظام نخست وزیری مبدل سازد.

در این توافقنامه ایجاد مقام رهبر اپوزیسیون نیز از مکلفیت های رییس جمهور آینده گفته شده است اما رهبر اپوزیسیون از سوی نامزد دومی تعیین خواهد شد.

در این توافقنامه فراخواندن لویه جرگه برای تعدیل قانون اساسی حتمی گفته شده است و نیز تأکید شده است که تا سال دیگر باید مقام نخست وزیری در چارچوب حکومت آینده ایجاد شود.  

از آوردن اصلاحات در نظام انتخاباتی نیز در این توافقنامه یاد شده است.

توافق های سیاسی هر دو نامزد برای ایجاد یک حکومت وحدت ملی در هفت مورد کوتاه شده اند.

در نکتۀ نخست گفته شده است که برای توانمندسازی مردم و نیازهای تأمین صلح و ثبات، امنیت، رشد اقتصادی، حاکمیت قانون و عدالت، حکومت وحدت ملی باید یک برنامۀ اصلاحات را توسعه بدهد.

در نکتۀ دوم آمده است که رییس جمهوری باید لویه جرگه یی را برای تعدیل قانون اساسی فرا خواند و تا دو سال آینده مقام نخست وزیری را ایجاد کند.

در نکتۀ سوم اشاره بر این است که تا زمانی که مقام نخست وزیری بر بنیاد قانون اساسی ایجاد می شود، تمامی وظایف نخست وزیر را مقام ریاست اجراییه یی انجام خواهد داد که این مقام فرمان رییس جمهور ایجاد خواهد شد، و رییس اجرایی هم به انتخابات نامزد دومی تعیین خواهد شد.

در نکته چهارم، رییس جمهور مکلف به ایجاد مقام رهبر اپوزیسیون شده است که رهبر اپوزیسیون نیز از سوی نامزد دومی برگزیده خواهد شد.

درنکتۀ پنجم آمده است که: گزینش ها در مقام های کلیدی امنیت ملی، نهادهای مستقل و اقتصادی حکومت، با در نظرداشت اصل برابری و تساوی از سوی رییس جمهور و رهبر اپوزیسیون صورت می گیرد. مقام های وزارت ها، قضا، مقرری های کلیدی در سطح ولایت ها، با در نظر داشت اصل نماینده گی عادلانه از سوی رییس جمهور و در مشوره با رهبر اپوزیسیون صورت می گیرد.

در نکتۀ ششم نگاشته شده است که رییس جمهور تعهد می کند که تداوم در مقام های کلیدی ارگان های امنیتی را کم از کم برای سه ماه نگه میدارد.

و در آخرین نکتۀ این توافقنامه گفته شده است که حکومت وحدت ملی تعهد می کند که در یک سال اصلاحات بنیادی در نظام انتخاباتی را برای بهبود نارسایی های انتخابات گذشته به میان می آورد که یک روند فراگیر و همه شمول باشد.

بازرگان افغان به رشوه دادن به نظامیان آمریکایی متهم شد

مقامات قضایی آمریکا اعلام کرده‌اند که یک تاجر افغان به دلیل پرداخت رشوه به نظامیان آمریکایی برای برنده شدن در قراردادهای چندین میلیون دلاری متهم شده است.

پلیس فدرال آمریکا اعلام کرده که حکمت شادمن به دلیل پرداخت حد اقل دو بسته اسکناس ۱۰۰ دلاری به نظامیان آمریکایی برای برنده شدن در قرار دادهای مربوط به حمل و نقل تجهیزات سنگین برای نیروهای آمریکایی تحت پیگرد قانونی قرار گرفته است.

به گفته بازرسان این ماجرا در سال ۲۰۰۹ میلادی هنگام انتقال این افراد به افغانستان اتفاق افتاده‌ است.

تاکنون آقای شادمن در این باره اظهار نظری نکرده است. محل اقامت این بازرگان افغان نیز مشخص نیست.

مقامات قضایی آمریکا تاکنون ۶۳ میلیون دلار را در حساب بانکی شرکت خدماتی و ساختمانی تحت مدیریت آقای شادمن مسدود کرده است که در نوع خود اقدامی بی‌سابقه برای شرکتهایی است که در افغانستان با نیروهای آمریکایی کار کرده‌اند.

براساس پرونده اتهامی آقای شادمن، یکی از نظامیان آمریکایی حدود ۳۰ الی ۵۰ هزار دلار و دیگری نیز حدود ۵۰ هزار دلار از این فرد رشوه گرفته است.

تاکنون یکی از این نظامیان به نام استوار رابرت گرین به ۱۰ ماه حبس و یک سال زندگی تحت نظر محکوم شده و قرار است محاکمه نظامی دیگر به نام ستوان یکم دیوین کلاین، که افسر فرمانده استوار گرین بود، نیز ماه آینده برگزار شود.

معرفی کتاب

روش تحلیل سیاسی

درباره کتاب

آن چه پیش رو دارید، تلاشی است مبتنی بر منظومه‌ی فکری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با هدف ارائه‌ی روشی منسجم و منطقی برای تحلیل مسائل و پدیده‌ها در چهارچوب تحلیلی انقلاب اسلامی. عنصر «روش» در تحلیل سیاسی از آن جهت اهمیّت می‌یابد که افراد را از نخستین گام تحلیل- یعنی حساسیّت نسبت به مسائل و جمع‌آوری اطّلاعات لازم درباره‌ی ابعاد آنها- تا جمع‌بندی و استنتاج از اطّلاعات گرد‌آوری شده یاری میکند و ذهن آنها را انسجام می بخشد. البته منظور این مجموعه به هیچ‌وجه نگاهی خشک، فرآیندی و مهندسی شده به «روش» به مثابه یک تابع ریاضی نیست. حتی شاید نتوان مرزبندی و توالی زمانی خاصّی بین مراحل فوق قائل شد، اما تلاش شده تا مقوّمات اصلی روش شناختی تحلیل سیاسی که رهبر انقلاب اسلامی در لابه لای بیاناتشان نسبت به آنها متذّکر شده‌اند، جمع‌آوری شود. مجموعه‌ی حاضر، در قالب یک کتاب کار و در دو گفتار و دو ضمیمه تنظیم شده است. فصل نخست به مقدّمات و پیش نیازهای ضروری جهت کسب آمادگی‌های لازم برای تحلیل سیاسی پرداخته است. این فصل درحقیقت ویژگی‌های کل نگرانه‌ی روحی، ذهنی و رفتاری یک عنصر متفکّر و فعّال سیاسی را برشمرده است؛ ویژگی‌هایی که بدون کسب آن‌ها توان تحلیل سیاسی در مسائل جزئی و عینی از او سلب میشود.
فصل دوم در دو بخش ایجابی و سلبی، گام‌ها و بایسته‌های یک تحلیل سیاسی خوب و متقن را مشخّص ساخته است. در بخش ضمیمه نیز دو نمونه از تحلیل‌های رهبر انقلاب اسلامی از دو موضوع «مذاکره‌ی ایران و آمریکا» و «نگاه تحلیلی کلان به انقلاب اسلامی» به منظور تمرین خوانندگان و تطبیق نکات روشی مذکور در متن کتاب با تحلیل‌های صورت‌گرفته توسط رهبر انقلاب ارائه شده است. برخی موارد نیز به صورت مثال‌هایی حل‌شده در پیش روی خوانندگان محترم قرار گرفته است.

ارتش افغانستان ۵۹ نفر را از بند طالبان در هلمند آزاد کرد

Image captionسربازان ارتش براثر عملیان برنامه ریزی شده، این افراد را از بند گروه طالبان آزاد کردند

وزارت دفاع افغانستان اعلام کرده که در پی عملیات نیروهای ویژه ارتش در ولایت جنوبی هلمند، ۵۹ تن از بند گروه طالبان آزاد شدند.

این وزارت در اطلاعیه‌ای نوشته که این عملیات دیشب (۱۱ جدی/دی) بر پناهگاه‌های گروه طالبان در منطقه نهر سراج اجرا شد و این افراد پس از آزادی به پایگاه شورابک ولایت هلمند منتقل شدند.

مقامات این وزارت می‌گویند ۳۷ نفر از آزادشدگان سربازان ارتش و متباقی ماموران پلیس و غیرنظامیان هستند.

وزارت دفاع افزوده که آن‌ها به عنوان‌های مختلف از سوی گروه طالبان گرفتار شده بودند.

دولت وزیری، سخنگوی این وزارت در یک کنفرانس خبری در کابل گفت که طالبان این افراد را از مدت‌ها پیش به عنوان اسیر نگهداری می‌کردند.

یک منبع امنیتی گفته که سربازان آزاد شده ظرف دو سال گذشته در بند گروه طالبان بودند.

عمر زواک سخنگوی والی هلمند گفته که موقعیت این افراد براساس گزارش‌های اطلاعاتی تشخیص و عملیات نظامی برای آزادی آن‌ها به راه انداخته شد.

گروه طالبان هنوز درباره این خبر اظهار نظری نکرده است.

Image copyrightc

پیش از این هم نیروهای ارتش ۶۰ نفر دیگر را در منطقه "نوزاد" ولایت هلمند از بند گروه طالبان آزاد کرده بودند که به گفته یک مقام ارشد امنیتی، آن‌ها شامل اعضای ارتش و پلیس ملی بودند.

روزنامه‌های کابل؛ چهارشنه ۹ جدی

محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان دیروز، سه شنبه، ۸ جدی(دی) اعلام کرد که انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی، بین تابستان و خزان سال آینده برگزار می‌شود. بیشتر روزنامه‌های امروز سرمقاله و مطالب خود را به این موضوع اختصاص داده‌اند.

سرمقاله نویس روزنامه ۸صبحنوشته که آقای غنی و آقای عبدالله، به مردم افغانستان وعده کرده بودند که تا خزان سال آینده، جرگه ‌قانون اساسی را برگزارکنند، اما به وعده عمل کرده نتوانستند.

نویسنده افزوده است که مردم افغانستان مشکلات را درک می‌کنند، اما با وجود جنگ و ناامنی، گریزی از اصلاحات دموکراتیک نیست. تعطیل دموکراسی نمی‌تواند افغانستان را در پیشبرد جنگ موفق بسازد. هستند کشورهایی که هم جنگیدند و هم دموکراسی را اجرا کردند و موفق شدند.

نویسنده افزوده که در کنار برگزاری انتخابات باید مسایل دیگر هم بایدحل شود. به‌طور مثال حکومت باید موقفش را در مورد مفاد طرح کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتی اعلام کند.

نویسنده برگزاری انتخابات را براساس شناسنامه‌های کنونی افغانستان چالش برانگیز خوانده و نوشته که اگر انتخابات براساس کارت‌های موجود انتخاباتی برگزار شود، نتیجه آن چیزی غیر از بحران نخواهد بود. حکومت باید مشکل تذکره‌های(شناسنامه‌های) الکترونیک را حل کند.

روزنامه افغانستان نوشته که دمکراسی در افغانستان بر اساس یک فرایند تدریجی و رو به رشد اجتماعی و فرهنگی به وجود نیامده، بلکه دموکراسی بر مبنای ضرورت زندگی و مجبوریت‌های سیاسی در این کشور شکل گرفته است.

سرمقاله نویس این روزنامه معتقد است که در سال‌های گذشته، حداقل ارزش‌های دموکراسی در ساختارها و کارکردهای حکومت در نظر گرفته می‌شد و مبانی و ارزش‌های دموکراسی به صورت ظاهری تطبیق و اجرا می‌شد؛ اما در سال‌های اخیر متأسفانه احترام به ارزش‌های دموکراسی کمرنگ شد و نهادهای رسمی و قانونی به صورت آشکارا دموکراسی را نادیده می‌انگارند.

به نظر نویسنده ادامه کار نهادهای تقنینی به دلیل برگزار نشدن انتخابات، نقض صریح قانون اساسی و ضربه بزرگ بر پیکر آزادی و دموکراسی‌است. در افغانستان اگر به دموکراسی احترام گذاشته نشود، قانون شکنی و خشونت جای آن را می‌گیرد. پس باید به قوانین و به اصول و مبانی دموکراسی پایبند ماند.

Image copyright8AM

Image captionعکس و تیتر اول روزنامه هشت صبح

روزنامه اطلاعات روز نوشته که با وجود خوشبینی نسبت به اعلام زمان برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی، این کار با چالش‌ها و اشکالات جدی نیز مواجه است. مشکلات برای برگزاری انتخابات آنست که هنوز اصلاحات لازم در نظام انتخاباتی کشور ایجاد نشده و توزیع شناسنامه‌های الکترونیکی معلق باقی مانده است.

به نظر نویسنده هرچند حکومت گام‌هایی را در راستای اصلاح نظام انتخاباتی برداشته، اما این اقدامات کافی نیست. هنوز حکومت نتوانسته سرنوشت کمیشنران کمیسیون‌های انتخاباتی را مشخص سازد. این کار با مشکلات قانونی و سیاسی مواجه است.

نویسنده این روزنامه افزوده که اشکال در مقطع زمان تعیین شده برای برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی هم است؛ زمان معین شده از سوی حکومت، خیلی دیر وقت و نا بهنگام است. تاخیر در این کار، حکومت را در اجرای توافق‌نامه تشکیل حکومت وحدت ملی با چالش‌های جدی مواجه خواهد ساخت. بر اساس توافق‌نامه تشکیل حکومت وحدت ملی، باید طی دو سال پس از تشکیل این حکومت، لویه جرگه فراخوانده شود و پست ریاست اجرایی عملاً در قانون اساسی تعریف شده و تعدیلاتی نیز در این قانون به‌وجود آید.

نویسنده افزوده که تاخیر در برگزاری لویه جرگه، نقض صریح مواد موافقت‌نامه تشکیل حکومت وحدت ملی است. در واقع اگر لویه جرگه برگزار نشود، مشروعیت حکومت وحدت ملی هیچ مبنای قانونی و توافقی دیگری ندارد.

روزنامه عدالت و توسعه نیز نوشته که حکومت وحدت ملی افغانستان اراده کافی برای برگزاری انتخابات پارلمانی به این زودی ندارد و از هر فرصت ممکن استفاده می‌کند تا انتخابات به تعویق افتد و اعلام زمان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در این مقطع زمانی به دلیل فشار افکار عمومی بوده‌است.

نویسند از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در زمان تعیین شده ابراز نگرانی کرده ، زیرا به گفته مقامات افغان بهار امسال، افغانستان شاهد درگیری سختی خواهد بود. در مورد تغییر سیستم انتخاباتی افغانستان که قبلا رای واحد غیر قابل انتقال بود به سیستم مرکب هیج اقدامی انجام نشده‌است.

روزنامه ماندگار نوشته که بعد از مشخص شدن زمان برگزاری انتخابات پارلمان و شورای ولسوالی افغانستان حالا نوبت کمیته گزینش است. این کمیته که کارش را با تاخیر فراوان آغاز کرده است، باید با قاطعیت و استقلال کامل برای انتخاب اعضا کمیسیون مستقل انتخابات عمل کند.

نویسنده افزوده که این کمیته باید محض اعتلای مملکت و تامین عدالت کار کند و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نشود. کار کمیته گزینش با توجه به واقعیت‌های موجود سیاسی کشور، یکی از سنگین‌ترین مسئولیت‌ها است که می‌باید اعضای آن با صداقت و جسارت لازم آن را به پیش برند.